Natuur + Vandaag: Breidt de Veldspitsmuis Zich Uit?
De veldspitsmuis (Crocidura russula) is een klein, insectenetend zoogdier dat voorkomt in grote delen van Europa, Azië en Afrika. In Nederland werd deze soort voorheen beschouwd als zeldzaam, maar in de afgelopen jaren is zijn verspreidingsgebied aanzienlijk uitgebreid.
Verbreding van het Verbreidingsgebied
Sinds de jaren 1980 is de veldspitsmuis waargenomen in steeds meer gebieden in Nederland. In 2000 was hij nog beperkt tot het zuidoosten van het land, maar inmiddels is hij gevonden in bijna alle provincies. Deze uitbreiding wordt toegeschreven aan een combinatie van factoren, waaronder: * Klimaatverandering, waardoor geschikte leefgebieden zijn ontstaan * Verandering in landgebruik, zoals de aanleg van nieuwe tuinen en parken * Verbeterde detectiemethoden, zoals cameravallen
Leefgebied en Ecologie
De veldspitsmuis geeft de voorkeur aan vochtige, open habitats met dichte vegetatie, zoals bossen, graslanden en tuinen. Ze zijn voornamelijk ‘s nachts actief en voeden zich met insecten, regenwormen en andere kleine ongewervelden. Ze staan bekend om hun hoge stofwisseling en moeten daarom regelmatig eten.
Betekenis voor de Biodiversiteit
De veldspitsmuis speelt een belangrijke rol in het ecosysteem. Door insecten te eten, helpen ze de populaties van plagen in bedwang te houden. Bovendien vormen ze een voedselbron voor roofdieren zoals uilen en haviken.
Beschermingsstatus
De veldspitsmuis is in Nederland niet beschermd en wordt niet als bedreigd beschouwd. Echter, zijn uitbreiding kan een bedreiging vormen voor inheemse soorten, zoals de huisspitsmuis (Crocidura suaveolens).
Conclusie
De veldspitsmuis is een succesvolle soort die zijn verspreidingsgebied in Nederland snel heeft uitgebreid. Deze uitbreiding wordt veroorzaakt door een combinatie van factoren, waaronder klimaatverandering en verandering in landgebruik. De soort is van ecologisch belang en speelt een rol in het handhaven van de biodiversiteit. Het is echter belangrijk om de potentiële impact van zijn uitbreiding op inheemse soorten te monitoren.NEM Verspreidingsonderzoek Muizen
NEM Verspreidingsonderzoek Muizen
Dit project onderzoekt prooiresten in braakballen van kerkuilen. Kerkuilen staan erom bekend dat ze een breed scala aan spitsmuizen eten, waardoor hun braakballen een goed beeld geven van de verspreiding van deze dieren. Het onderzoek richt zich in het bijzonder op zeldzame spitsmuissoorten die beleidsmatig interessant zijn: noordse woelmuis, waterspitsmuis, veldspitsmuis en grote bosmuis.
Veldspitsmuis
In Nederland is de veldspitsmuis alleen te vinden in Zeeuws-Vlaanderen, noordoost-Overijssel en zuidoost-Drenthe. Deze kwetsbare soort heeft een voorkeur voor warme habitats met open vegetatie, zoals dijken, akkerranden en bermen. Door vergelijking van gegevens uit verschillende periodes, suggereren recente gegevens een mogelijke lichte uitbreiding van het verspreidingsgebied van de veldspitsmuis in Zeeuws-Vlaanderen. In noordoost-Overijssel en zuidoost-Drenthe lijkt de soort binnen haar bekende verspreidingsgebied te blijven.
Meer informatie
* Tekst: Dick Bekker en Neeltje Huizenga, Zoogdiervereniging * Foto’s: Wesley Overman * Kaart: Zoogdiervereniging
Breidt de veldspitsmuis breidt zich uit
De breidt de veldspitsmuis (Crocidura leucodon) breidt zich uit in Nederland. De soort is sinds 1952 bekend in Nederland en komt oorspronkelijk uit Zuid-Europa. De afgelopen jaren is de soort echter ook steeds vaker in het noorden van het land waargenomen. De uitbreiding van de breidt de veldspitsmuis wordt toegeschreven aan een aantal factoren, waaronder de opwarming van het klimaat en de beschikbaarheid van voedsel. De soort is goed aangepast aan warme en droge omstandigheden en kan profiteren van de steeds mildere winters in Nederland. Daarnaast voedt de soort zich met insecten en andere kleine ongewervelden, die in Nederland in overvloed aanwezig zijn. De uitbreiding van de breidt de veldspitsmuis heeft gevolgen voor andere soorten. De soort kan concurreren met inheemse spitsmuizen, zoals de dwergspitsmuis en de bosspitsmuis. Daarnaast kan de soort prederen op insecten en andere ongewervelden die belangrijk zijn voor de voedselketen. De uitbreiding van de breidt de veldspitsmuis wordt nauwlettend in de gaten gehouden door natuurorganisaties. Er wordt onderzoek gedaan naar de impact van de soort op andere soorten en de ecosystemen waarin ze voorkomen.
