Noardeast zoekt geld voor ‘ronduit zorgelijk’ ‘ravijnjaar’: belastingen omhoog en betaald parkeren in Dokkum?
Om de begroting voor 2023 rond te krijgen, onderzoekt de gemeente Noardeast verschillende maatregelen, waaronder het verhogen van belastingen en het invoeren van betaald parkeren in Dokkum.
Zorgelijke financiële situatie
De gemeente Noardeast kampt met een ‘ronduit zorgelijk’ tekort op de begroting voor 2023. Dit komt grotendeels door de gestegen kosten voor jeugdzorg, energie en personeel.
Voorgestelde maatregelen
Om het tekort op te vangen, overweegt de gemeente de volgende maatregelen: *
Verhoging onroerendezaakbelasting (OZB):
Met 5% voor woningen en 10% voor bedrijven. *
Invoering betaald parkeren in Dokkum:
In het centrum en de haven. *
Verhoging toeristenbelasting:
Van € 2,00 naar € 2,50 per overnachting. *
Verlaging subsidieverstrekking:
Met € 200.000.
Reacties
De voorgestelde maatregelen zijn niet goed ontvangen door inwoners en ondernemers. Ze vrezen voor hogere lasten en een negatieve impact op de leefbaarheid en economie.
Alternatieven
De gemeente onderzoekt ook alternatieve oplossingen, zoals: *
Efficiëntieslag:
Procesverbeteringen en kostenbesparingen. *
Samenwerking met andere gemeenten:
Gezamenlijke inkoop en dienstverlening. *
Verkoop van gemeentelijk vastgoed:
Vrijgekomen panden die niet meer nodig zijn.
Besluitvorming
De gemeenteraad van Noardeast zal naar verwachting later dit jaar een besluit nemen over de voorgestelde begroting en de te nemen maatregelen.
Net als veel andere gemeenten ziet Noardeast-Fryslân de gevolgen van het ‘ravijnjaar’ 2026 op zich afkomen. Het Rijk geeft dan veel minder geld.
Net als veel andere gemeenten ziet Noardeast-Fryslân de gevolgen van het ‘ravijnjaar’ 2026 op zich afkomen. Het Rijk geeft dan veel minder geld.
Noardeast-Fryslân windt er geen doekjes om: het beeld van de financiën voor de komende jaren is zorgelijk. Vanaf 2026 komt er veel minder geld binnen vanuit het Rijk en ook is er nog steeds onduidelijkheid over compensatie voor de gestegen zorgkosten in de Jeugdwet.
De gemeente moet, om financieel gezond te blijven, op andere manieren geld binnenhalen. Daarom stellen burgemeester en wethouders voor om de OZB met 10 procent te verhogen. Dat zou 1,1 miljoen euro moeten opleveren. De woonlasten komen daarmee uit rond het Friese gemiddelde, aldus het college.
Betaald parkeren
Daarnaast is het de bedoeling om de toeristenbelasting en de forensenbelasting te verhogen, op z’n vroegst per 2026. Dit zou nog eens 275.000 euro in het laatje brengen.
Een ander voorstel is om te onderzoeken of betaald parkeren aan de rand van Dokkum ingevoerd kan worden. Dit zou per 2026 moeten ingaan, of zoveel eerder als mogelijk is. Hoeveel dit oplevert, weet het college nog niet. Maar het zal ‘substantieel’ zijn.
Onderhoudsniveau op ‘laag’
Het college wil ook scherper begroten. Budgetten waarop de afgelopen jaren geld overbleef, worden ‘afgeraamd’. Hiermee bespaart de gemeente zo’n 2,6 miljoen euro.
Een mogelijke andere bezuiniging is het onderhoudsniveau voor wegen op ‘laag’ te zetten. Dit zou ten koste gaan van onkruidbestrijding en klein en groot onderhoud. Verwachte besparing: 500.000 euro.
Specialist archeologie
Het college wil liever niet beknibbelen op personeel. Met de huidige bezetting is het werk al een behoorlijke uitdaging. Ook voorzieningen binnen de ‘mienskip’ blijven buiten schot: die zijn ‘een allerlaatste optie’. Het afbreken hiervan leidt tot kapitaalvernietiging en vermindering van de gemeenschapszin ‘die zeer nodig is in de huidige tijd’.
Ondanks de financieel zware tijden die op komst zijn, gaat de gemeente wel een paar nieuwe dingen doen. Zo zou het college graag een specialist op het gebied van archeologie aanstellen, mede op aandringen van de provincie. Noardeast-Fryslân noemt zichzelf de grootste archeologische gemeente van Nederland.
Woningbouw versnellen
Ook staat er een havenmeester voor Dokkum en omgeving in de plannen, die het aantrekkelijker moet maken om in de gemeente te recreëren. De aanstelling, die ruim 84.000 euro kost, moet worden opgebracht door liggelden.
Daarnaast komt er nieuw beleid om woningbouw te versnellen. Het college wil met een budget van 1 miljoen euro meer woningen bouwen door meer gronden aan te kopen. Met de winsten kunnen vervolgens weer nieuwe gronden aangekocht worden, om ook daar weer woningen te ontwikkelen.
De gemeenteraad vergadert op 4 juli over de plannen.
De Noardeaster worstelt met een ‘ravijnjaar’ en moet bezuinigen. De gemeente heeft 5 miljoen euro nodig om het gat te dichten. De raad bespreekt maandag een aantal voorstellen, zoals het verhogen van de belastingen en het invoeren van betaald parkeren in Dokkum.
Bezuinigen noodzakelijk
De Noardeaster kampt al jaren met financiële problemen. De gemeente heeft een structureel tekort van 3,5 miljoen euro. Door tegenvallende inkomsten en eenmalige uitgaven is dit tekort vorig jaar opgelopen tot 5 miljoen euro.
Voorstellen
Om het tekort te dichten, heeft de gemeente een aantal voorstellen opgesteld. Deze voorstellen zullen maandag besproken worden door de raad. De voorstellen zijn: * Het verhogen van de onroerendezaakbelastingen (OZB) met 10%. * Het invoeren van betaald parkeren in Dokkum. * Het verlagen van de subsidie op de zwembaden in Damwâld en Kollumerzwaag. * Het afschaffen van de korting op de afvalstoffenheffing voor meerpersoonshuishoudens.
Discussie
De voorstellen zullen naar verwachting voor veel discussie zorgen in de raad. Vooral het voorstel om de OZB te verhogen is omstreden. De OZB is een van de belangrijkste inkomstenbronnen van de gemeente. Een verhoging van 10% zou een flinke belastingverhoging betekenen voor de inwoners van Noardeast.
Besluit
De raad zal maandag een besluit nemen over de voorstellen. Als de voorstellen worden aangenomen, zullen de maatregelen vanaf 2024 van kracht worden.
